พิศวง

พิศวง ให้หลงหา  เห็นเพื่อนๆเค้าตามกันมาหลายปี มีเลนส์มาโครแล้วก็ลองค้นหาความงามอันน่าพิศวงกับเข้าบ้าง ตั้งเป้าหมายจากเก็บภาพเก่าๆของคนรักพิศวงในอดีตถึงปัจจุบัน

พิศวง (ชื่อวิทยาศาสตร์: Thismia) เป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว เป็นพืชดอกอยู่ใน วงศ์หญ้าข้าวก่ำBurmanniaceae เป็นสกุลของพืชอาศัยซาก อยู่ในวงศ์ Burmanniaceae ได้รับการระบุเป็นสกุลใน ค.ศ. 1845 โดยเป็นพืชท้องถิ่นในเอเชียตะวันออกและตะวันออกเฉียงใต้ นิวกินี ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ และทวีปอเมริกา

  Thismia is a genus of myco-heterotrophic plants in family Burmanniaceae, first described as a genus in 1845. It is native to East and Southeast Asia, New Guinea, Australia, New Zealand, and the Americas

มีรายงานแล้ว 108 ชนิด( ดูข้อมูลท้ายเล่ม อ้างอิง วิกกิพีเดีย)

1. Thismia abei Hatus. – อาวะ เกาะชิโกกุ (ประเทศญี่ปุ่น)
2. Thismia alba Holttum – ภาคใต้ของประเทศไทย รัฐปะหัง (ประเทศมาเลเซีย)
3. Thismia americana N.Pfeiff. – สูญพันธุ์ เคยอยู่ในทะเลสาบคาลูเมต รัฐอิลลินอย (สหรัฐ)
4. Thismia angustimitra S.Chantanaorrapint – ประเทศไทย
5. Thismia annamensis K.Larsen & Aver. – ประเทศเวียดนาม
6. Thismia arachnites Ridl. – มาเลเซียตะวันตก
7. Thismia aseroe Becc. – รัฐเประ (ประเทศมาเลเซีย) ประเทศสิงคโปร์
8. Thismia betung-kerihunensis Tsukaya & H.Okada – กาลีมันตัน
9. Thismia bifida M.Hotta – รัฐซาราวัก (ประเทศมาเลเซีย)
10. Thismia brunneomitra Hroneš, Kobrlová & Dančák – ประเทศบรูไน 
11. Thismia brunonis Griff. – ประเทศพม่า
12. †Thismia caudata Maas & H.Maas – สูญพันธุ์ เคยอยู่ในประเทศบราซิล
13. Thismia chrysops Ridl – มาเลเซียตะวันตก
14. Thismia clandestina (Blume) Miq. – เกาะชวา
15. Thismia clavarioides K.R.Thiele – รัฐนิวเซาท์เวลส์ (ประเทศออสเตรเลีย)
16. Thismia coronata Dančák, Hroneš and Sochor – รัฐซาราวัก (ประเทศมาเลเซีย)
17. Thismia crocea (Becc.) J.J.Sm. – นิวกินีตะวันตก (ประเทศอินโดนีเซีย)
18. Thismia episcopalis (Becc.) J.J.Sm. – เกาะบอร์เนียว
19. Thismia espirito-santensis Brade – รัฐเอชปีรีตูซังตู (ประเทศบราซิล)
20. Thismia filiformis Chantanaorr. – ประเทศไทย
21. Thismia fumida Ridl – รัฐเซอลาโงร์ (ประเทศมาเลเซีย) ประเทศสิงคโปร์
22. Thismia fungiformis (Taub. ex Warm.) Maas & H.Maas – สูญพันธุ์ เคยอยู่ในประเทศบราซิล
23. Thismia gardneriana Hook.f. ex Thwaites – ประเทศศรีลังกา
24. Thismia glaziovii Poulsen – รัฐรีโอเดจาเนโร (ประเทศบราซิล)
25. Thismia goodii Kiew – รัฐซาบะฮ์ (ประเทศมาเลเซีย)
26. Thismia grandiflora Ridl. – รัฐยะโฮร์ (ประเทศมาเลเซีย)
27. Thismia hexagona Dančák, Hroneš, Kobrlová & Sochor, 2013 – ประเทศบรูไน
28. Thismia hongkongensis S.S.Mar & R.M.K.Saunders – ฮ่องกง
29. Thismia huangii P.Y.Jiang & T.H.Hsieh – ประเทศไต้หวัน
30. Thismia hyalina (Miers) Benth. & Hook.f. ex F.Muell. – ประเทศเปรู ประเทศบราซิล
31. Thismia iguassuensis (Miers) Warm. – รัฐรีโอเดจาเนโร (ประเทศบราซิล)
32. Thismia inconspicua Sochor & Dančák, – ประเทศบรูไน
33. Thismia janeirensis Warm – รัฐรีโอเดจาเนโรและรัฐมีนัชเจไรช์ (ประเทศบราซิล)
34. Thismia javanica J.J. Sm. – ประเทศไทย ประเทศเวียดนาม เกาะชวา เกาะสุมาตรา (ประเทศอินโดนีเซีย)
35. Thismia jianfenglingensis – มณฑลไหหลำประเทศจีน
36. Thismia kobensis – ประเทศญี่ปุ่น (ไม่มีผู้พบเห็นจนกระทั่ง ค.ศ. 2021; ตัวอย่างต้นแบบแรกและตัวอย่างชนิดเดียวค้นพบใน ค.ศ. 1992 และประกาศสูญพันธุ์ใน ค.ศ. 2010 แต่ไม่ได้รับการบรรจุในสกุลนี้จนกระทั่ง ค.ศ. 2018 จากนั้นมีผู้ค้นพบใหม่ใน ค.ศ. 2021 โดยที่ตัวอย่างชนิด 20 ต้นพบในสวนต้นสน) - ประเทศญี่ปุ่น
37. Thismia labiata J.J.Sm. – เกาะสุมาตรา (ประเทศอินโดนีเซีย)
38. Thismia lauriana Jarvie – กาลีมันตัน (ประเทศอินโดนีเซีย)
39. Thismia luetzelburgii Goebel & Suess. – ประเทศคอสตาริกา ประเทศปานามา รัฐเอชปีรีตูซังตู (ประเทศบราซิล)
40. Thismia macahensis (Miers) F.Muell. – รัฐรีโอเดจาเนโร (ประเทศบราซิล)
41. Thismia megalongensis C.Hunt, G.Steenbeeke & V.Merckx – รัฐนิวเซาท์เวลส์ (ประเทศออสเตรเลีย)
42. Thismia melanomitra & H.Maas – ประเทศเอกวาดอร์
43. Thismia mirabilis K. Larsen – ประเทศไทย
44. Thismia mullerensis Tsukaya & H.Okada– กาลีมันตัน
45. Thismia neptunis Becc. – รัฐซาราวัก (ประเทศมาเลเซีย)
46. Thismia nigricoronata Kumar & S.W.Gale – ประเทศลาว
47. Thismia ophiuris Becc. – เกาะบอร์เนียว
48. Thismia ornata Dančák, Hroneš and Sochor – รัฐซาราวัก (ประเทศมาเลเซีย)
49. Thismia panamensis (Standl.) Jonker – จากประเทศคอสตาริกาถึงประเทศโบลิเวีย
50. Thismia racemosa Ridl. – รัฐปะหัง (ประเทศมาเลเซีย)
51. Thismia rodwayi F.Muell. – Fairy Lanterns– รัฐนิวเซาท์เวลส์ รัฐแทสเมเนีย รัฐวิกทอเรีย (ประเทศออสเตรเลีย) เกาะเหนือ (ประเทศนิวซีแลนด์)
52. Thismia saulensis^[19] – เฟรนช์เกียนา (ประเทศฝรั่งเศส)
53. Thismia singeri (de la Sota) Maas & H.Maas – เบนิ (ประเทศโบลิเวีย)
54. Thismia sitimeriamiae Siti-Munirah, Dome & Thorogood, sp. nov. – ประเทศมาเลเซีย
55. Thismia taiwanensis^[21] – เกาสฺยง (ประเทศไต้หวัน)
56. Thismia tentaculata K.Larsen & Aver. – ฮ่องกงประเทศเวียดนาม
57. Thismia thaithongiana Chantanaorr. & Suddee, 2018 – ประเทศไทย
58. Thismia tuberculata Hatus. – เกาะคีวชู (ประเทศญี่ปุ่น)
59. Thismia yorkensis Cribb^[9] – รัฐควีนส์แลนด์ตอนเหนือ (ประเทศออสเตรเลีย)

ประเทศไทยมีรายงานแล้ว 21 ชนิด

1. Thismia alba Holttum ex Jonker พิศวงขาว

2. Thismia angustimitra Chantanaorr.พิศวงภูวัว

3. Thismia arachnites Ridl.พิศวงแมงมุม

4. Thismia bokorensis Suetsugu & Tsukayaะพิศวงบุษราคัม

5. Thismia brunneomitroides Suetsugu & Tsukayaพิศวงกรุงชิง

6. Thismia claviformis Chantanaorr. & J.S.Wei

7. Thismia clavigeroides Chantanaorr. & Seelanan พิศวงเขาหลัก

8. Thismia cristata ชนิดใหม่

9. Thisma expansa ชนิดใหม่

10. Thismia filiformis Chantanaorr.พิศวงกะตอย

11. Thismia gardneriana Hook.f. ex Thwaitesพิศวงแดง

12. Thismia javanica J.J.Sm. พิศวงชวา

13. Thismia lacerata ชนิดใหม่

14. Thismia mirabilis K.Larsen พิศวงเขาใหญ่

15. Thismia nigricans Chantanaorr. & Sridithพิศวงสีดำ

16. Thismia obtusa 😊 T. cladestiana) ชนิดใหม่ เดิมระบุชนิดผิด

17. Thismia sridithiana ชนิดใหม่

18. Thismia submucronata Chantanaorr., Tetsana & Tripetchพิศวงตาปีศาจ

19. Thismia cf. sumatrana 😊 T. clavigera (Becc.) F.Muell.) พิศวงตะรุเตา (เดิมระบุชนิดผิด  )

20. Thismia thaithongiana Chantanaorr. & Suddeeพิศวงไทยทอง( ตานกฮูก)

21. Thismia viridistriata Sochor, Hroneš & Dančák

1.Thismia alba พิศวงขาว  Holttum ex Jonker

First published in Fl. Males. 4: 23 (1948)

This species is accepted

The native range of this species is Peninsula Thailand to Peninsula Malaysia (Pahang). It is a holomycotrophic rhizomatous geophyte and grows primarily in the wet tropical biome.

พืชกินซาก (Mycotrophic plant) ล้มลุกขนาดเล็ก สูงได้ประมาณ 10 ซม. ลำต้นบางครั้งแตกกิ่ง 1-2 กิ่ง มีใบคล้ายเกล็ด รูปใบหอก ยาวได้ประมาณ 0.4 ซม มี 1-3 ดอก หลอดกลีบรวมรูปกรวยแกมรูประฆัง สีขาว ยาวประมาณ 1 ซม. กลีบรวม 6 กลีบ ขนาดเท่าๆ กัน รูปสามเหลี่ยมยาว 0.3-0.4 ซม. ปลายเรียวยาวได้ประมาณ 1.5 ซม. เกสรเพศผู้ 3 อัน ก้านเกสรหนา 1 อัน มีรยางค์ และก้านเกสรสั้นๆ 2 อัน เรียงติดกัน อับเรณูมีปีกติดที่ประมาณกึ่งกลางรยางค์ โคนอับเรณูมีต่อมน้ำต้อย (nectarines) 2 ต่อม รังไข่รูปครึ่งวงกลม ขนาดประมาณ 0.2 ซม. เกสรเพศเมีย 3 แฉก ผลรูปถ้วย ยาวประมาณ 0.6 ซม.
พิศวงขาวมีเขตการกระจายพันธุ์เฉพาะในคาบสมุทรมลายู ในไทยพบที่สงขลา และนราธิวาส ขึ้นกระจายห่างๆ ในป่าดิบชื้น ระดับต่ำๆ

พบที่น้ำตกปลิว นครศรีธรรมราช ช่วงเดือน ตุลาคม 2024

2. พิศวงภูวัว | Thismia angustimitra S.Chantanaorrapint • A new species of the genus Thismia(Thismiaceae) from northeastern Thailand

Distribution — Known only from the type locality in Phu Wau Wildlife Sanctuary,Nong Khai Province, Thailand.

Ecology & Phenology — Thismia angustimitra was collected on sandy soil coveredby leaf litters at the edge of a mountain in bamboo forest. Elevation 200 m. Flowering and fruiting in the rainy season.

Etymology — The specific name refers to the narrow mitre.

Notes — Thismia angustimitra is closely related to T. mirabilis, a species described from Khao Yai National Park and Ko Chang Island, Thailand, which also has three fovea at the top of the mitre, and has vermiform roots. However, T. angustimitra has a much narrower mitre with curved annulus, whilst T. mirabilis has a broad mitre anderect annulus. Within the treatment of Jonker (1938), T. mirabilis and T. angustimitraappeared to resemble the species in sect. Sarcosiphon, especially T. crocea (Becc.) J.J.Sm.T. clandestina (Blume) Miq . and T. episcopalism (Becc.) J.J.Sm., as they have in common reduced outer perianth lobes and their inner ones are connate to an erect mitre with three holes. However, the former differ from the latter in having vermiform roots, as the species in sect. Sarcosiphon have a coralloid root system. 

Concerning the distribution range, as Nong Khai Province has a common border with Laos PDR, it is expected that the new species might occur in Laos PDR as well

พิศวงภูวัว Thismia angustimitra Chantanaorr. (Burmanniaceae) จากเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูวัว จังหวัดบึงกาฬ เป็นพืชอาศัยรา (holomycotrophic หรือ mycoheterotrophic)  มักพบตามใต้กอไผ่ที่ชื้น เป็นพืชถิ่นเดียวของไทย (endemic) มีรายงานพบเฉพาะที่ภูวัวและภูลังกา

หมายเหตุ — Thismia angustimitra มีความเกี่ยวข้องอย่างใกล้ชิดกับ T. mirabilis ซึ่งเป็นสายพันธุ์ที่อธิบายจากอุทยานแห่งชาติเขาใหญ่และเกาะช้าง ประเทศไทย ซึ่งมีรอยบุ๋ม 3 จุดที่ด้านบนของไมเทร และมีรากของ Vermiform อย่างไรก็ตาม T. angustimitra มีตุ้มปี่ที่แคบกว่ามากและมีวงแหวนโค้ง ในขณะที่ T. mirabilis มีวงแหวนตุ้มปี่ที่กว้างและตั้งตรง ในการรักษา Jonker (1938) T. mirabilis และ T. angustimitra มีลักษณะคล้ายคลึงกับสายพันธุ์ในนิกาย Sarcosiphon โดยเฉพาะ T. crocea (Becc.) J.J.Sm.T. ความลับ (Blume) Miq . และ T. episcopalism (Becc.) J.J.Sm. เนื่องจากมีเหมือนกันที่กลีบด้านนอกลดลงและกลีบด้านในเชื่อมต่อกับตุ้มปี่ตั้งตรงที่มีสามรู อย่างไรก็ตาม แบบแรกแตกต่างจากแบบหลังตรงที่มีรากมูลไส้เดือนเหมือนกับสายพันธุ์ในนิกาย ซาร์โคซิฟอนมีระบบรากของปะการัง

ส่วนระยะการกระจายพันธุ์เนื่องจากจังหวัดหนองคายมีพรมแดนติดกับ สปป. ลาว คาดว่าพันธุ์ใหม่ก็อาจจะเกิดใน สปป. ลาว เช่นกัน

ขอขอบคุณ ผศ. ดร.สหัช จันทนาอรพินท์ แห่งภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ผู้เชี่ยวชาญพืชสกุลพิศวงของไทย สำหรับชื่อพฤกษศาสตร์

Nopawan บึงกาฬ สค24

3.Thismia clavigera พิศวงแมงมุม

First published in Pap. & Proc. Roy. Soc. Tasmania 1890: 235 (1891)

This species is accepted

The native range of this species is Peninsula Thailand to W. Malesia. It is a holomycotrophic rhizomatous geophyte and grows primarily in the wet tropical biome.

Noi  จันทบุรี สิงหาคม 24

4.Thismia bokorensis พิศวง บุษราคัม• A New Species (Burmanniaceae) representing A New Generic Record for Cambodia[Flora of Bokor National Park VII]

พิศวงบุษราคัม จัดเป็นพรรณไม้หายากจากป่าตะวันออกอีกชนิดหนึ่ง เป็นพืชล้มลุกอาศัยราขนาดเล็กไม่มีคลอโรฟิลด์ จึงไม่สามารถสังเคราะห์ด้วยแสงเหมือนพืชสีเขียวชนิดอื่นๆได้ มีใบที่ลดรูปเป็นเกล็ดสีขาวเล็กๆ พืชชนิดนี้มีการค้นพบครั้งแรกที่ อุทยานแห่งชาติโบเกอร์ จังหวัดกำพต ประเทศกัมพูชา โดยนักวิจัยชาวญี่ปุ่น และในประเทศไทยมีรายงานการค้นพบในพื้นที่ป่าตะวันออก บริเวณพื้นที่เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าเขาสอยดาว และในพื้นที่อุทยานแห่งชาติเขาคิชฌกูฏ ในปัจจุบันจากการศึกษาข้อมูลต่างๆ และจากการสอบถามนักท่องเที่ยวที่นิยมท่องเที่ยวถ่ายรูปตามพื้นที่อุทยานแห่งชาติต่างๆ ในประเทศไทยได้ข้อมูลว่า พบได้ที่อุทยานแห่งชาติเขาคิชฌกูฏเท่านั้น

5.Thismia brunneomitroides พิศวงกรุงชิง, another new species of Thismia(Thismiaceae) from Ulu Krungching , Nakornsithammarat

Thismia brunneomitra

     Abstract A new species of Thismia (Thismiaceae) from northwest Borneo is described and illustrated. Thismia brunneomitrawas discovered in 2015 in lowland mixed dipterocarp forest in the Ulu Temburong National Park, Temburong district of Brunei Darussalam. The new species is characterized by brown to blackish flowers with twelve darker vertical stripes on the perianth tube, inner tepal lobes that are connate to form a mitre with three very short processes at the apex, three-toothed apical margin of the connective and large wing-like appendage of the connective. An updated determination key of Thismiaspecies found in Borneo is included.

Thismia brunneomitroides (Thismiaceae), a new mycoheterotrophic species from southern Thailand

น้ำตกกรุงชิง ตุลาคม 2024

Here we describe a new species of the mycoheterotrophic genus Thismia (Thismiaceae), T. brunneomitroides, discovered during a botanical survey in Khao Luang National Park, Peninsular Thailand. Thismia brunneomitroides resembles Thismia brunneomitra from Brunei Darussalam in that both species possess inner tepal lobes that are connate to form a mitre with three projections at the apex and large lateral appendage of the connective. However, it differs in having ivory flowers with twelve pale orange to brownish orange vertical stripes on the perianth tube and slightly dentate lateral appendage of the connective which does not exceed apical part of the connective. Descriptions, illustrations and a key to the 13 species of Thismia in the Thai-Malay Peninsula are provided.

รายงานพบที่ประเทศไทย ที่น้ำตกกรุงชิง จะสีไม่ดำเหมือนที่บรูไน และยังไม่มีชื่อไทยอย่างเป็นทางการ

6.Thismia claviformis (Thismiaceae), a new species from the Thai-Malay Peninsula

Abstract

Thismia claviformis Chantanaorr. & J. Wai, is described and illustrated as a new species from the Thai-Malay Peninsula. The new species is characterized by 1) vermiform underground parts, 2) equal perianth lobes with slender claviform appendages, 3) a perianth tube without transverse bars inside, and 4) the apex of stamen bearing two triangular lobes. A taxonomic description, illustrations of the new species and a comparison with the related species are presented.

7.Thismia clavigeroides(Thismiaceae) พิศวงเขาหลัก • A New Mycoheterotrophic Species from Thailand

Abstract 

Thismia clavigeroides is described and illustrated as a new species from southern Thailand. The new species is characterized by coralliform roots, whitish-gray flowers, reflexed outer perianth lobes, inner perianth lobes forming a mitre with three slender claviform appendages, inner surface of floral tube possessing transverse bars, and the apex of stamen bearing three triangular lobes. A taxonomic description, illustrations of the new species, and a comparison with the related species are presented.

8.Thismia cristata

9.Thisma expansa

 

10.Thismia filiformis Chantanaorr.พิศวงกะตอย

First published in Kew Bull. 67: 69 (2012)

This species is accepted

The native range of this species is Thailand. It is a holomycotrophic tuberous geophyte and grows primarily in the wet tropical biome.

Thismia filiformis Chantanaorr., sp. nov. Thismiae glandiflorae Ridl. similis, sed folia grabrae et stamini apicis tribus apendiculatus filiformibus midappendicu- lato quam alliis multo brevioribus differt. Typus: Thailand, Prachinburi Province, Khao Khiao Mt, Khao Yai National Park, 800 m, 14°37'80''N, 101°39'55''E, 20 Aug. 2010, Chantanaorrapint 2286 

พิศวงกะตอย (Thismia filiformis) ลักษณะ : ราก (Root) มีลักษณะเป็นกระจุก ปลายมีสีขาวอมน้ำตาล มีขนาด 2 mm. ลำต้น (stem) มีสีขาว ความสูงประมาณ 2.5-4 cm. และมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 2.5-3 mm. ใบ (Leaves) มีลักษณะเป็นเกล็ด เป็นรูปสามเหลี่ยมแคบ มีปลายแหลม มีความยาว 1.5-5.7 mm. ส่วนความกว้าง 0.8-1.1 mm. ใบจะใหญ่ขึ้นจนถึงปลายยอด ...

11.Thismia gardneriana พิศวงแดง

Thismia gardneriana Hook.f. ex Thwaites

First published in Enum. Pl. Zeyl.: 325 (1864)

This species is accepted

The native range of this species is Sri Lanka (Ratnapura District). It is a holomycotrophic rhizomatous geophyte and grows primarily in the wet tropical biome.

ศรีพังงา กรกฎาคม 24

12.พิศวงชวา Thismia javanica J.J.Sm.

First published in Ann. Jard. Bot. Buitenzorg 23: 32 (1910)

This species is accepted

The native range of this species is S. Indo-China to W. Malesia. It is a holomycotrophic rhizomatous geophyte and grows primarily in the wet tropical biome.

Thismia javanica J.J.Sm.: A. Habit; B. Flowering and fruiting plant; C. Oblique view of flower and young fruits, with outer surface of ovary; D. Top view of flower and the hexagonal annulus; E. Longitudinal section of floral tube showing stamens with each stamen has 3-toothed at the apex and each tooth is terminated by a hair; F. Portion of supraconnective showing 3 teeth and hairs on apex; G. Stigma. All photos from Tagane et al. Z59. Photos by P. Phonepaseuth (A-D), and T.B. Vuong (E-G).

#Thismia #javanica is an achlorophyllous herb and it is a new record from Peninsular Malaysia. It can grow up to 12 cm tall. It is distributed in Indonesia, Malaysia and Thailand. This herb species was proposed to be a Critically Endangered species in Peninsular Malaysia because it is only found in one locality and threatened by selective logging activities (Siti Munirah & Dome, 2019).

พบที่น้ำตกโยง นครศรีธรรมราช ตุลาคม 2024

13.Thismia lacerata

14.พิศวงเขาใหญ่ Thismia mirabilis K.Larsen

First published in Dansk Bot. Ark. 23: 171 (1965)

This species is accepted

The native range of this species is E. & SE. Thailand. It is a holomycotrophic rhizomatous geophyte and grows primarily in the wet tropical biome.

พิศวง Thismia mirabilis (K. Larsen) พืชกินซากขนาดเล็ก ไม่มีคลอโรฟิลล์ ได้อาหารจากการย่อยสลายซากพืชซากสัตว์ โดยจะแทงดอกให้เห็นเมื่อเข้าสู่ฤดูฝน และพิศวงพบเฉพาะที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ และที่เกาะช้าง จังหวัดตราดเท่านั้น

15.Thismia nigricans Chantanaorr. & Sridithพิศวงสีดำ

First published in Phytotaxa 217: 294 (2015)

This species is accepted

The native range of this species is Thailand. It is a holomycotrophic rhizomatous geophyte and grows primarily in the wet tropical biome.

A–F. Thismia nigricans Chantanaorr. & Sridith: A–B. Habit, C–D. Flowers, E. Longitudinal section of flower, F. Fruit. G–J. T. angustimitra Chantanaorr.: G. Habit, H–I. Longitudinal section of flowers, J. Top view of mitre. K–M. T. mirabilis K. Larsen: K. Habit, L. Longitudinal section of flower, M. Top view of mitre. All photos by S. Chantanaorrapint. 

พังงา กย.23

16.Thismia obtusa 

17.Thismia sridithiana

16.Thismia submucronata (Thismiaceae) พิศวงตาปีศาจ • A New Species from Mainland Southeast Asia

Abstract

Thismia submucronata is described and illustrated as a new species from Thailand. The new species is characterized by 1) vermiform roots, 2) inner perianth lobes forming a convex mitre with a mucro together with three foveae at apex, 3) the inner surface of perianth tube possessing an irregularly reticulate surface without transverse bars, 4) the presence of papillate hairs at the annulus surface and the outer surface of stamen filaments, and 5) the stamens positioned almost at apex of annulus. Morphological description, illustrations of the new species and a comparison with the related species are presented.

Keyword: Mycoheterotrophy, New species, Thailand, Thismia submucronata, Thismiaceae

ในประเทศไทย มีรายงานการพบพิศวงตาปีศาจ จาก 2 แหล่ง ได้แก่ อุทยานแห่งชาติภูหินร่องกล้า จังหวัดพิษณุโลก และอุทยานแห่งชาติภูสวนทราย จังหวัดเลย และอาจพบได้อีกในพื้นที่อื่น ๆ ที่มีสภาพภูมิอากาศและพืชพรรณที่คล้ายคลึงกัน ในภาคเหนือและภาคตะวันออกเฉียงเหนือของประเทศไทย

พืชอาศัยรา พบได้ในพื้นที่ที่มีสภาพป่าสมบูรณ์ ดอกมีขนาดเล็กมากยากที่จะเห็นได้หากไม่สังเกต

19. Thismia cf. sumatrana  (T. clavigera (Becc.) F.Muell.) พิศวงตะรุเตา (เดิมระบุชนิดผิด ) 

 • A New Species from West Sumatra, Indonesia, with Discussions on the Taxonomic Identity of Thismia clavigera

Abstract

A new species of the mycoheterotrophic genus Thismia Griff. (Thismiaceae), Thismia sumatrana Suetsugu & Tsukaya, from West Sumatra, Indonesia, is described, based on a rehydrated herbarium specimen from National Museum of Nature and Science, Japan. Thismia sumatrana is closely related to T. clavigera (Becc.) F.Muell. but is distinguished by a much larger flower.

Thismia clavigera (Thismiaceae)พิศวงตะรุเตา, a new record for Thailand INTRODUCTION The family Burmanniaceae consists of two different tribe

clavigera(Becc.) F.Muell. was discovered as a new record for Thailand. Thismia clavigera had been previously collected from Borneo, Sumatra, and Langkawi ...

Boy  Jatawattana  nov 23

20.Thismia thaithongiana พิศวงตานกฮูก • A New Species of Mycoheterotroph (Dioscoreaceae: Thismieae)from An Unusual Habitat in Thailand

With more than 60 currently accepted species, Thismia Griffith (1844: 221) is the largest genus of the tribe Thismieae of Dioscoreaceae (sensu APG 2016, or Thismiaceae of other authors). The genus is widely distributed mainly in the tropical and subtropical regions with a concentration of species in Southeast Asia (ca. 30 species) including the Malay Peninsula, Sumatra, Java, Borneo, Thailand and Vietnam. In last decade, many new taxa have been described from Southeast Asia (e.g. Larsen & Averyanov 2007, Chantanaorrapint 2008 2012, Tsukaya & Okada 2012, Dančák et al. 2013, Nuraliev et al. 2014 2015, Truong et al. 2014, Tsukaya et al. 2014, Chantanaorrapint & Sridith 2015, Hroneš et al. 2015, Chantanaorrapint et al. 2016, Sochor et al. 2017). Members of the genus are small mycoheterotrophic herbs with a highly reduced habit and usually grow among leaf litter in shady wet forests.

Keywords: Doi Hua Mot; Umphang; mycoheterotrophic; taxonomy; Thailand; Thismia; Monocots

21.Thismia viridistriata Sochor, Hroneš & Dančák

First published in Pl. Syst. Evol. 304: 714 (2018)

This species is accepted

The native range of this species is Borneo (Sarawak). It is a holomycotrophic rhizomatous geophyte and grows primarily in the wet tropical biome.

Thismia viridistriata: a, b two different morphotypes; c plant with typical green-striped ovary; d detail view of floral inner structure—stigma, vertical ribs on perianth tube and longitudinal section of connective tube; e outer-bottom view of stamens; f section of connective tube; g top of mitre; h example of the species’ habitat diversity—a plant growing on a bare vertical rock (a, c from Sochor et al. BOR3/17; b, f, g from Sochor et al. BOR7/17; d, h from Sochor et al. BOR23/17; e from Sochor et al. BOR11/17)

22.Thisimia sp.พิศวงทะเลบัน 

Boy Jatawattana ทะเลบัน ตค23

23.Thismia sp.

ภูลังกา  สิงหาคม 24

24.Thismia sp.

ศรีพังงา   สิงหาคม 24

25.Thismia sp.

26.Thismia sp.

อช ลำคลองงู กาญ พย 22

As of June 2024, Plants of the World Onlinerecognises 108 species in this genus, as follows:^[2]

1. Thismia abei (Akasawa) Hatus.
2. Thismia acuminata Hrones, Dancák & Sochor
3. Thismia alba Holttum ex Jonker
4. Thismia americana N.Pfeiff.
5. Thismia andicola Aguilar-Cano, S.Guzm.-Guzm. & Lopera-Toro
6. Thismia angustimitra Chantanaorr.
7. Thismia annamensis K.Larsen & Aver.
8. Thismia appendiculata Schltr.
9. Thismia arachnites Ridl.
10. Thismia aseroe Becc.
11. Thismia aurantiaca Hareesh & M.Sabu
12. Thismia belumensis Siti-Munirah & Suhaimi-Miloko
13. Thismia betung-kerihunensis Tsukaya & H.Okada
14. Thismia bifida M.Hotta
15. Thismia bokorensis Suetsugu & Tsukaya
16. Thismia breviappendiculata Nob.Tanaka
17. Thismia brunneomitra Hrones, Kobrlová & Dancák
18. Thismia brunneomitroides Suetsugu & Tsukaya
19. Thismia brunonis Griff.
20. Thismia bryndonii Tsukaya, Suetsugu & Suleiman
21. Thismia calcarata D.F.Silva, Honório & J.M.A.Braga
22. Thismia caudata Maas & H.Maas
23. Thismia chrysops Ridl.
24. Thismia clandestina (Blume) Miq.
25. Thismia clavarioides K.R.Thiele
26. Thismia claviformis Chantanaorr. & J.Wai
27. Thismia clavigera (Becc.) F.Muell.
28. Thismia clavigeroides Chantanaorr. & Seelanan
29. Thismia cordata D.F.Silva & J.M.A.Braga
30. Thismia cornuta Hrones, Sochor & Dancák
31. Thismia coronata Hrones, Dancák & Sochor
32. Thismia crocea (Becc.) J.J.Sm.
33. Thismia domei Siti-Munirah
34. Thismia episcopalis (Becc.) F.Muell.
35. Thismia espirito-santensis Brade
36. Thismia filiformis Chantanaorr.
37. Thismia fumida Ridl.
38. Thismia fungiformis (Taub. ex Warm.) Maas & H.Maas
39. Thismia gardneriana Hook.f. ex Thwaites
40. Thismia gigantea (Jonker) Hroneš
41. Thismia glaziovii Poulsen
42. Thismia gongshanensis Hong Qing Li & Y.K.Bi
43. Thismia goodii Kiew
44. Thismia grandiflora Ridl.
45. Thismia guangdongensis Xiao J.Li, A.Liu & D.X.Zhang
46. Thismia hawkesii W.E.Cooper
47. Thismia hexagona Dančák, Hroneš, Kobrlová & Sochor
48. Thismia hongkongensis Mar & R.M.K.Saunders
49. Thismia huangii P.Y.Jiang & T.H.Hsieh
50. Thismia hyalina (Miers) Benth. & Hook.f. ex F.Muell.
51. Thismia iguassuensis (Miers) Warm.
52. Thismia inconspicua Sochor & Dancák
53. Thismia janeirensis Warm.
54. Thismia javanica J.J.Sm.
55. Thismia jianfenglingensis Han Xu, H.J.Yang & S.Q.Fang
56. Thismia kelabitiana Dančák, Hroneš & Sochor
57. Thismia kelantanensis Siti-Munirah
58. Thismia kenyirensis Siti-Munirah & Dome
59. Thismia kinabaluensis T.Nishioka & Suetsugu
60. Thismia kobensis Suetsugu
61. Thismia labiata J.J.Sm.
62. Thismia laevis Sochor, Dancák & Hrones
63. Thismia lanternata W.E.Cooper
64. Thismia latiffiana Siti-Munirah & Dome
65. Thismia lauriana Jarvie
66. Thismia limkokthayi Siti-Munirah & E.Chan
67. Thismia luetzelburgii Goebel & Suess.
68. Thismia macahensis (Miers) F.Muell.
69. Thismia mantiqueirensis Engels & E.C.Smidt
70. Thismia megalongensis C.A.Hunt, G.Steenbee. & V.Merckx
71. Thismia melanomitra Maas & H.Maas
72. Thismia minutissima Dančák, Hroneš & Sochor
73. Thismia mirabilis K.Larsen
74. Thismia mucronata Nuraliev
75. Thismia mullerensis Tsukaya & H.Okada
76. Thismia neptunis Becc.
77. Thismia nigra Dančák, Hroneš & Sochor
78. Thismia nigricans Chantanaorr. & Sridith
79. Thismia nigricoronata Kumar & S.W.Gale
80. Thismia okhaensis Luu, Tich, G.Tran & Dinh
81. Thismia ophiuris Becc.
82. Thismia ornata Dančák, Hroneš & Sochor
83. Thismia pallida Hrones, Dancák & Rejzek
84. Thismia panamensis (Standl.) Jonker
85. Thismia paradisiaca S.Guzm.-Guzm.
86. Thismia petasiformis D.F.Silva & J.M.A.Braga
87. Thismia prataensis Mancinelli, C.T.Blum & E.C.Smidt
88. Thismia pseudomelanomitra D.F.Silva & J.M.A.Braga
89. Thismia puberula Nuraliev
90. Thismia racemosa Ridl.
91. Thismia ribeiroi Engels, D.F.Silva & Soares-Lopes
92. Thismia rodwayi F.Muell.
93. Thismia sahyadrica Sujanapal, Robi & Dantas
94. Thismia saulensis H.Maas & Maas
95. Thismia singeri (de la Sota) Maas & H.Maas
96. Thismia sitimeriamiae Siti-Munirah, Dome & Thorogood
97. Thismia submucronata Chantanaorr., Tetsana & Tripetch
98. Thismia sumatrana Suetsugu & Tsukaya
99. Thismia taiwanensis Sheng Z.Yang, R.M.K.Saunders & C.J.Hsu
100. Thismia tectipora Cowie
101. Thismia tentaculata K.Larsen & Aver.
102. Thismia terengganuensis Siti-Munirah
103. Thismia thaithongiana Chantanaorr. & Suddee
104. Thismia tuberculata Hatus.
105. Thismia variabilis D.F.Silva, Honório & J.M.A.Braga
106. Thismia violacea D.F.Silva & J.M.A.Braga
107. Thismia viridistriata Sochor, Hrones & Dancák
108. Thismia yorkensis Cribb

References

edit

1.  Griffith, William (1844). "On the root parasites referred by authors to Rhizantheae and their allies". Proceedings of the Linnean Society of London. 1 (23): 221. Retrieved 20 June 2024.
2.  "Thismia Griff". Plants of the World Online. Royal Botanic Gardens, Kew. 2024. Retrieved 21 June 2024.
3.  "Thismia Griff". Global Biodiversity Information Facility. 2024. Retrieved 21 June 2024.